■ ယူကရိန်းသမ္မတ ဇယ်လန်းစကီး
မြောက်အတ္တလန္တိတ်စာချုပ်အဖွဲ့ (NATO) မဟာမိတ်နိုင်ငံများ ဘရပ်ဆဲလ်၌ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးပွဲမစမီ ယူကရိန်းသမ္မတ ဇယ်လန်းစကီးက NATO အနေနှင့် ယူကရိန်း တပ်ဖွဲ့များအတွက် လက်နက်များအပါအဝင် “ထိရောက်လျက် ကန့်သတ်ချက်မရှိသော” အကူအညီများပေးရန် ဗွီဒီယိုမှတဆင့် အင်္ဂလိပ်ဘာသာဖြင့် ပြောကြားခဲ့သည်။ ကမ္ဘာတစ်ဝန်းရှိ ပြည်သူများအနေနှင့်လည်း “ယူကရိန်းကို ထောက်ခံတဲ့သင်္ကေတတွေ ကိုင် ဆောင်ပြီး လွတ်လပ်မှုနဲ့ အသက်ရှင်သန်နေထိုင်မှုကို ထောက်ခံကြောင်း ပြသတဲ့အနေနဲ့ ခင်ဗျားတို့ရဲ့ ပြည်သူ့ရင်ပြင်တွေမှာ၊ လမ်းမတွေပေါ်မှာ သိသာမြင်သာအောင် ထွက်ပြီး ချီတက် ဆန္ဒပြကြပါ”ဟု ယူကရိန်းသမ္မတက တောင်းဆိုခဲ့၏။
ရုရှားနိုင်ငံက စွမ်းအင်ကို လက်နက်တစ်ခုသဖွယ် အသုံးပြုနေခြင်းကို ရပ်တန့်နိုင်ရေး အတွက် သဘာဝဓာတ်ငွေ့ထုတ်လုပ်မှုများ ပိုမိုတိုးချဲ့ကြရန်၊ ဥရောပ၏ အနာဂတ်သည် ပင်လယ်ကွေ့နိုင်ငံများ၏ ကြိုးပမ်းချက်အပေါ် မူတည်နေကြောင်း ယူကရိန်းသမ္မတ ဇယ်လန်းစကီးက ကာတာနိုင်ငံ၊ ဒိုဟာဖိုရမ်၌ ဗီဒီယိုမှတဆင့် တိုက်တွန်းပြောကြားခဲ့သည်။
ရုရှားနှင့် ယူကရိန်းအကြားရယူမည့် ငြိမ်းချမ်းရေး သဘောတူညီချက်၌ “ကြားနေ နိုင်ငံ”အဖြစ် ရပ်တည်ရေး အဆိုပြုချက်ကို ဆွေးနွေးရန် ဆန္ဒရှိကြောင်း၊ အဆိုပါသဘော တူညီချက်မျိုးအတွက် အခြား တတိယနိုင်ငံ များက အာမခံချက်ပေးရမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ လူထုဆန္ဒခံယူပွဲဖြင့် အတည်ပြုသွားရမည် ဖြစ်ကြောင်း သမ္မတ ဇယ်လန်းစကီးက မတ်လ ၂၇ ရက်၌ ပြောကြားခဲ့သည်။
ယူကရိန်းကို စစ်လေယာဉ်များ၊ တင့်ကားများ ပ့ံပိုးပေးရန် လက်တွန့်နေကြသော အနောက်နိုင်ငံများအနေနှင့် သတ္တိကြောင်နေကြကြောင်း၊ ယူကရိန်းသည် ရုရှားဒုံးကျည်များကို စက်သေနတ်များ၊ ပြောင်းတိုများဖြင့် ပစ်ချ၍မရကြောင်း၊ NATO နှင့် ရုရှားအကြား တိုက်ရိုက်ပဋိပက္ခကို ရှောင်ရှားလို၍ အနောက်အုပ်စု၏ စစ်ရေးအကူအညီ ဝန်လေးနေခြင်းသည် မေရီယူပိုးလ်ရှိ ခုခံကာကွယ်သူများ၏ သူရဲကောင်းစိတ်ဓာတ်နှင့် “ဆီနှင့်ရေ လို” ကွာခြားနေကြောင်း မတ်လ ၂၇ ရက်၌ ကိယက်ဗ်မြို့မှ မိန့်ခွန်းပြောခဲ့သည်။
တစ်ဖန် မတ်လ ၃၁ ရက်၌ မြို့တော် ကိယက်ဗ်၏ အနီးတစ်ဝိုက်မှ ရုရှားတပ်များ ဆုတ်ခွာသွားပြီးနောက် ယူကရိန်းအရှေ့ပိုင်း ဒွန်ဘတ်စ်နယ်မြေ၌ ထိုးစစ်များ ပိုမိုပြင်းထန်လာမည့် ဖြန့်ကြက်မှုများရှိနေသဖြင့် ရုရှား တပ်ဖွဲ့များ စုရုံးနေမှုကို ယူကရိန်းက စောင့်ကြည့်ပြင်ဆင်လျက်ရှိကြောင်း သမ္မတ ဇယ်လန်းစကီးက ထုတ်ဖော်ပြောကြားခဲ့သည်။ ရုရှားသည် သူ၏တပ်ဖွဲ့များကို ဆုတ်ခွာသွား ခြင်းမဟုတ်ဘဲ ပြန်လည်နေရာချထားခြင်းသာ ဖြစ်ကြောင်း အမေရိကန်စစ်ဌာနချုပ် ပင်တဂွန်က ပြောကြားထားသည်။
■ ရုရှား-ယူကရိန်း မျက်နှာချင်းဆိုင် ဆွေးနွေးပွဲ
နိုင်ငံတကာရှေ့မှောက်၌ ရုရှား-ယူကရိန်း မျက်နှာချင်းဆိုင်တွေ့ဆုံဆွေးနွေးပွဲ ပထမဆုံးအကြိမ်အဖြစ် တူရကီသမ္မတ ရီဆပ်တေ ယစ်အာဒိုဂန်၏ ကမကထပြုမှုဖြင့် တူရကီနိုင်ငံ၊ အစ္စတန်ဘူမြို့တွင် ၂၀၂၂ ခု၊ မတ် ၂၉ ရက်၌ ကျင်းပခဲ့သည်။
ရုရှား-ယူကရိန်း ငြိမ်းချမ်းရေးဆွေးနွေးပွဲ အသစ်အား စောင့်ဆိုင်းနေစဉ်အတွင်း ကုန်သည်များသည် ဝယ်လိုအားအခြေအနေကို ချိန်ဆနေသဖြင့် မတ် ၂၈ ရက်တွင် ရေနံစျေး နှုန်းများ ကျဆင်းခဲ့သည်။ နယူးယောက် စတော့အိတ်ချိန်း၌ ရေနံစိမ်းတစ်စည်လျှင် ၁၀၅.၉၆ ဒေါ်လာဖြင့် စျေးပိတ်ခဲ့ပြီး The West Texas Intermediate(WTI) ၏ ခန့်မှန်းချက်အရ မေလရေနံတင်ပို့မှုတွင် ရေနံစိမ်းတစ်စည်လျှင် ၁၀၅.၉၆ ဒေါ်လာ (သို့ မဟုတ်) ခုနစ်ရာခိုင်နှုန်း ရှုံးနိုင်ကြောင်း၊ မေလအတွက် ရေနံစိမ်းတင်ပို့မှုတွင် အမေရိကန် ဒေါ်လာ ၈.၁၇ (သို့မဟုတ်) ၆.၈ ရာခိုင်နှုန်း စျေးနှုန်းကျဆင်းခဲ့ပြီး လန်ဒန် ICE Futures Exchange တွင် ၁၁၂.၄၈ ဒေါ်လာဖြင့် စျေးပိတ်ခဲ့သည်။
ဆွေးနွေးပွဲအစ၌ တူရကီသမ္မတ အာဒိုဂန်က အပစ်အခတ်ရပ်စဲကြရန် ရုရှားနှင့် ယူကရိန်းကို တောင်းဆိုခဲ့သည်။ ဆွေးနွေးပွဲ၌ တိုးတက်မှုရှိခဲ့လျှင် နှစ်နိုင်ငံ ခေါင်းဆောင်များ တွေ့ဆုံနိုင်မည်ဖြစ်ကြောင်း၊ တရားမျှတသည့် ငြိမ်းချမ်းရေး၌ မည်သူမျှမရှုံးပါကြောင်း သမ္မတ အာဒိုဂန်က မိန့်ခွန်းပြောခဲ့သည်။
ယူကရိန်းနိုင်ငံသည် ရုရှားနှင့် နေတိုးအကြား မည်သည့်ဘက်မှမပါသည့် ကြားနေနိုင်ငံဟု ကြေညာရန် အဆင်သင့်ရှိကြောင်း ယူကရိန်းသမ္မတ ဇယ်လန်းစကီးက ဆွေးနွေးပွဲမတိုင်မီ ပြောကြားခဲ့သည်။ ယူကရိန်းအရှေ့ပိုင်းရှိ သီးခြားနိုင်ငံအဖြစ်ကြေညာထားသော ဒွန်ဘတ်စ်ဒေသအရေးနှင့်ပတ်သက်၍ စေ့စပ် ရန်အတွက်လည်း ယူကရိန်းက လမ်းဖွင့်ထားကြောင်း ပြောဆိုခဲ့သည်။
ဆွေးနွေးပွဲကို တူရကီအစိုးရ အဆောက်အအုံ၌ နှစ်ရက်ကြာ ကျင်းပခဲ့ပြီး ချယ်လ်ဆီး ဘောလုံးအသင်းပိုင်ရှင် ရိုမန်အေဘရာမို ဗစ်ချ်လည်း တက်ရောက်ခဲ့သည်။
ရုရှားနှင့် ယူကရိန်းတို့သည် နှစ်ဘက်စလုံးသည် အစည်းအဝေး စတင်ချိန်ကတည်းက အဓိပ္ပာယ်အရှိဆုံး တိုးတက်မှုရအောင် ဆောင်ရွက်နိုင်ခဲ့ကြကြောင်း၊ ဘုံနားလည်မှု နှင့် တစ်သဘောတည်းအဆင့်ကို ရောက်ရှိ နေပြီဟု တူရကီနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးက ပြောကြားခဲ့သည်။ ယခုအစည်းအဝေးပြီးသည့် နောက်ပိုင်းတွင် ရုရှားနှင့် ယူကရိန်း နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးများ၏ အစည်းအဝေး၊ ထို့နောက် အစီအစဉ်အရ ရုရှားနှင့်ယူကရိန်းခေါင်း ဆောင်များ၏ အစည်းအဝေးထိရှိလာမည် ဖြစ်ကြောင်း တူရကီနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးက အစီအစဉ်များ ခင်းပြခဲ့ပြီး အချိန်ကာလကိုမူ ပြောဆိုခြင်းမပြုကြောင်း AP သတင်းဌာနက ဖော်ပြခဲ့သည်။
ထို့ပြင် အစ္စတန်ဘူတွင် တွေ့ဆုံခဲ့သော ရုရှား-ယူကရိန်း ဆွေးနွေးပွဲအပြီးတွင် ကိယက်ဗ်နှင့် ချာနီဟစ်ဗ်မြို့များဝန်းကျင်ရှိ စစ်ဆင်ရေးများကို လျှော့ချသွားမည်ဟု ရုရှား အစိုးရက ဆုံးဖြတ်ထားကြောင်း ရုရှား ဒုကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး အလက်ဇန္ဒားဖိုမင်က သတင်းထောက်များကို ပြောကြားခဲ့သည်။
ယူကရိန်းအား နိုင်ငံတကာ ကာကွယ်မှု ပံ့ပိုးပေးနိုင်ရေးအတွက် ကနေဒါ၊ ပိုလန်၊ အစ္စ ရေးနှင့် တူရကီ စသည့်နိုင်ငံများက အာမခံပေးသူများအဖြစ် မြင်တွေ့လိုကြောင်း၊ အခြား မည်သည့်နိုင်ငံကမဆို ပါဝင်ချိတ်ဆက်လိုလျှင် လုပ်ဆောင်နိုင်ကြောင်း၊ ရုရှားနှင့် သဘောတူညီချက်အား အာမခံပေးသည့်နိုင်ငံ များနှင့် အတူတကွ လက်မှတ်ရေးထိုးသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ အစည်းအဝေး၏ ရလဒ်များက ခေါင်းဆောင်ပိုင်းအဆင့် အစည်းအဝေးတိုင်အောင် ထိရောက်မှုရှိကြောင်း၊ ငြိမ်းချမ်းရေး သဘောတူညီချက်မူကြမ်း ခွင့်ပြုပြီးချိန်၌ နှစ်နိုင်ငံသမ္မတများ တွေ့ဆုံသွားနိုင်ဖွယ်ရှိကြောင်း သတင်းထောက်များအား ပြောကြားခဲ့သည်။
■ ရုရှားစွမ်းအင်နှင့် ရုရှားရူဘယ်လ်
ဥရောပသည် ရုရှားထံမှ ဓာတ်ငွေ့နှင့် ရေနံကို အဓိက မှီခိုနေသူများဖြစ်သည်။ ၂၀၂၁ ခုနှစ်စာရင်းအရ ဥရောပတိုက်သားတို့ သုံးစွဲနေသော ဓာတ်ငွေ့၏ ငါးပုံနှစ်ပုံကို ရုရှားထံမှ ရရှိသည်။ တစ်ဖန် ဥရောပသမဂ္ဂ (EU) မှ တင်သွင်းသော ရေနံစိမ်း၏ လေးပုံတစ်ပုံကို ရုရှားထံမှ ဝယ်ယူသည်။
ဥရောပနိုင်ငံ အများစုအနေနှင့် စွမ်းအင်နှင့် ရာသီဥတုဒဏ်ခံနိုင်သော အနွေးဓာတ်ရရှိရန်အလို့ငှာ ရုရှား၏ ရေနံနှင့် သဘာဝဓာတ်ငွေ့ကို သုံးစွဲကြရသည်။ ထို့ပြင် ရုရှားရေနံကို ချက်လုပ်ကာ ဓာတ်ဆီနှင့် အ ခြားရေနံထွက်ကုန်ချောများ ထုတ်လုပ်ရသည်။ ၂၀၂၁ ခုနှစ်၌ EU သည် ရုရှားထံမှ စွမ်းအင်ရင်းမြစ်တန်ဖိုး အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁၀၈ ဘီလျံ (ယူရို ၉၉ ဘီလျံ) ဖိုး ဝယ်ယူခဲ့သည်။ လွန်ခဲ့သောဆယ်စုနှစ် ၂၀၁၂ ခုနှစ် က EU သည် ရုရှားထံမှ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁၇၃ ဘီလျံ (ယူရို ၁၅၇ ဘီလျံ) အထိ စွမ်း အင်ရင်းမြစ်များကို ဝယ်ယူခဲ့ရသည်။
စစ်ပွဲစတင်ခဲ့သည့် ရက်သတ္တပတ်များ အတွင်း ရုရှား၏ ပိုင်ဆိုင်မှုများကို ပိတ်ဆို့ရန် အနောက်အုပ်စုက ဆုံးဖြတ်ခဲ့သည့်အတွက် ရုရှားက ဥရောပသမဂ္ဂနိုင်ငံများနှင့် အမေရိကန်ကို ကုန်စည်ရောင်းချရာတွင် အမေရိကန် ဒေါ်လာ၊ ယူရိုငွေစသည်တို့ဖြင့် တွက်ချက်ခြင်းမှာ အဓိပ္ပာယ်မရှိတော့ကြောင်း ရုရှားသမ္မတ ပူတင်က မတ်လ ၂၃ ရက်၌ ရုရှားအစိုးရအဖွဲ့ဝင်များနှင့် ဗွီဒီယိုဆွေးနွေးစဉ် ပြောကြားခဲ့သည်ဟု ကရင်မလင်နန်းတော် ဝက်ဘ်ဆိုက်၏သတင်းများက ဖော်ပြခဲ့သည်။
RIA Novosti ၏ သတင်းအရ မတ်လ ၃၁ ရက်တွင် ရုရှားသမ္မတ ပူတင်သည် သဘာ ဝဓာတ်ငွေ့ရောင်းဝယ်ရာတွင် ရူဘယ်ငွေဖြင့် တွက်ချက်ရှင်းလင်းရေး အမိန့်ဒီဂရီကို လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့ကြောင်း၊ သတ်မှတ်ချက် အသစ်သည် ဧပြီလ ၁ ရက်နေ့မှ စတင်အ သက်ဝင်မည်ဖြစ်ကြောင်း အတည်ပြုခဲ့သည်။
ထိုအခါ အမေရိကန်ဦးဆောင်သော အနောက်အုပ်စုနှင့် NATO အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများ စွမ်းအင်ဆိုင်ရာ အရေးပေါ်အစီအစဉ်များ ထုတ်ပြန်ရတော့သည်။
မတ်လ ၃၁ ရက်နေ့တွင် အမေရိကန် အိမ်ဖြူတော်က ရေနံစျေးနှုန်းများ မြင့်တက်လာမှုကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းရန် သမ္မတ ဘိုင်ဒင်၏ အစီအမံသစ်ကို ထုတ်ပြန်ကြေညာခဲ့သည်။ အစီအမံသစ်တွင် အပိုင်းနှစ်ပိုင်းပါဝင်ပြီး ရေနံထောက်ပံ့မှု ချက်ချင်းတိုးမြှင့်ခြင်းနှင့် စစ်မှန်သော အမေရိကန် စွမ်းအင်လွတ်လပ်ရေး ဖော်ဆောင်ခြင်းဟု ကြေညာချက်တွင် ဖော်ပြထားသည်။ အမေရိကန်သည် လာမည့် လများအတွင်း ထောက်ပံ့မှုတိုးမြင့်လာစေရန် ပေါင်းကူးတံတားအဖြစ် ပြည်တွင်းရေနံထုတ် လုပ်မှုကို အားပေးရန်နှင့် မဟာဗျူဟာ အရန် ရေနံမှ ရေနံထုတ်လွှတ်ရန် အစွမ်းကုန်ကြိုး စားသွားမည်ဟု ကြေညာချက်တွင် ဖော်ပြထားသည်။
လက်ရှိတွင် အမေရိကန်၏ ရေနံနှင့် သဘာဝဓာတ်ငွေ့ ထုတ်လုပ်မှုပမာဏသည် စံချိန်တင်အဆင့်နီးပါးရှိနေပြီဖြစ်ပြီး ယခုနှစ်တွင် အမေရိကန်၏ နေ့စဉ် ရေနံထုတ်လုပ်မှု ပမာဏသည် စည်ပေါင်း တစ်သန်းနှင့် ၂၀၂၃ ခုနှစ်တွင် ရေနံ နေ့စဉ်ထုတ်လုပ်မှုပမာဏ နောက်ထပ်စည်ပေါင်း ခုနစ်သိန်းနီးပါး တိုးလာမည်ဟု ခန့်မှန်းရသည်။ ဘိုင်ဒင်သည် အသုံးမပြုသော ရေနံတွင်းများနှင့် မထုတ် လုပ်ရသေးသော အများပိုင်မြေများအတွက် ငွေပေးချေရန်၊ လစ်လပ်ရေနံတွင်းနှင့် မြေယာများကို အသုံးပြုရန်၊ ထုတ်လုပ်မှုပမာဏ တိုးမြှင့်ရန်အတွက် ရေနံနှင့်သဘာဝဓာတ်ငွေ့ တူးဖော်သည့်ကုမ္ပဏီများအား တောင်းဆိုရန် ကွန်ဂရက်ကို တိုက်တွန်းခဲ့ကြောင်း သိရသည်။ ထို့ပြင် မဟာမိတ်နိုင်ငံများ၊ မိတ်ဖက်နိုင်ငံများနှင့် တိုင်ပင်ဆွေးနွေးပြီးနောက် ဘိုင်ဒင်သည် သမိုင်းတစ်လျှောက် အကြီးမားဆုံး အရန်ရေနံထုတ်လွှတ်မှုကို ထုတ်ပြန်ကြေညာမည်ဖြစ်သည်။
ရေနံစျေးနှုန်း မြင့်တက်မှုကို တုံ့ပြန်ရန် အတွက် လာမည့်ခြောက်လအတွင်း အမေရိကန်သည် ပျမ်းမျှအားဖြင့် စျေးကွက်အတွင်း တစ်နေ့လျှင် ရေနံအရန် စည်ပေါင်း တစ်သန်းကို တိုးမြှင့်ထုတ်လွှတ်မည်ဖြစ်သည်။ ထို့ပြင် ဘိုင်ဒင်သည် ညွှန်ကြားချက်အမိန့်တစ်ခု ထုတ်ပြန်၍ “Defens Production Act” ကို အသုံးပြုခွင့်ပေးခြင်းဖြင့် အမေရိကန်၏ အခြားနိုင်ငံများမှ သတ္တုနှင့် စွမ်းအင်ပစ္စည်းများ အပေါ် မှီခိုအားထားမှုကို လျှော့ချသွားမည် ဖြစ်သည်။
■ နိုင်ငံတကာ အသံများ
G7နှင့် NATO ဆွေးနွေးပွဲကာလအတွင်း ရုရှားအပေါ် ပိတ်ဆို့ဒဏ်ခတ်မှုအသစ်များကို အမေရိကန်အစိုးရက ကြေညာခဲ့၏။ ထို့သို့ ပစ်မှတ်ထား ဒဏ်ခတ်သည့်စာရင်း၌ ရုရှားလွှတ်တော်အမတ် ၃၂၈ ဦး၊ အစိုးရပိုင် ကုမ္ပဏီများ၊ ထင်ရှားသော ရုရှားဘဏ္ဍာရေး လုပ်ငန်း Sovcombank ၏ ဘုတ်အဖွဲ့ဝင် ၁၇ ဦး၊ ရုရှားစစ်ဆင်ရေးများအတွက် ထုတ်လုပ်ပေးနေသော ကာကွယ်ရေးပစ္စည်းကုမ္ပဏီ ၄၈ ခု၊ ဘဏ္ဍာရေးဝန်ဆောင်မှု Sberbank အကြီးအကဲ ဟာမန်ဂရက်နှင့် သမ္မတပူတင် နှင့်ရင်းနှီးသူ ရုရှားသူကြွယ် ဂန်နက်ဒီတင်မ်ချန်ကိုတို့ ပါဝင်သည်။
အမေရိကန်သမ္မတ ဘိုင်ဒင်သည် စက်မှုထိပ်သီးနိုင်ငံများ၊ NATO အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများနှင့် မတ်လ ၂၄ ရက်၊ ဘရပ်ဆယ်လ်၌ တွေ့ဆုံစည်းဝေးပြီးနောက် ပိုလန်သို့ ခရီး ဆက်ခဲ့သည်။
ပိုလန်တွင် သမ္မတ ဘိုင်ဒင်ပြောခဲ့သော မိန့်ခွန်း၏ အတိမ်အနက်က စ,ရပေမည်။ ရုရှားသမ္မတ ဗလာဒီမာပူတင်ကို ရည်ညွှန်းလျက် “ဘုရားသခင်ရဲ့ အလိုတော်အရ ဒီလူအာဏာမြဲနေလို့ မဖြစ်ဘူး” (“For God’s sake,this man cannot remain in power”) ဟု ကမ္ဘာသိပြောခဲ့လေ၏။ လျှာချော်သည် လား၊ ခံစားချက် မထိန်းနိုင်သည်လား၊ တမင်သက်သက် “လုပ်ပွဲ” လားဆိုသည်မှာ ကာယကံရှင်သာ အသိဆုံး ဖြစ်ပါလိမ့်မည်။
နောက်တစ်ရက်တွင် ဂျေရုဆလင်သို့ ရောက်ရှိနေသော အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး အန်တိုနီဘလင်ကန်က “ယူကရိန်း အပေါ်ကျူးကျော်ခဲ့သည့်အတွက် ရုရှားကို ပြင်းပြင်းထန်ထန်ရှုတ်ချသော်လည်း အမေရိကန်က ရုရှားသမ္မတကို ဖြုတ်ချရန် ကြိုးစားမည် မဟုတ်ကြောင်း” သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲ၌ ရှင်းလင်းခဲ့သည်။
မတ်လ ၂၇ ရက်၌ ပြင်သစ်သမ္မတ အီမန် နျူယယ်မက်ခရွန်က စကားလုံးများနှင့် ယူကရိန်းစစ်ကို ပိုမိုကျယ်ပြန့်အောင် မလုပ်ကြရန်၊ အားလုံး ရည်ရွယ်သင့်သည်မှာ ယူကရိန်းတွင် စစ်ရပ်စဲပြီး ရုရှားတပ်များ ဆုတ်ခွာသွားရန် ဖြစ်ကြောင်း၊ ထိုသို့ ရလဒ်ထွက်လိုလျှင် စကားလုံးများနှင့်ရော၊ အပြုအမူများနှင့်ပါစစ်ကို ကျယ်ပြန့်အောင်လုပ်၍မရကြောင်း ပြင်သစ် မီဒီယာမှတစ်ဆင့် သတိပေးပြောကြားခဲ့ သည်။
ထိုတစ်နေ့တည်း၌ပင် ဂျာမန်ဝန်ကြီးချုပ် အိုလက်ဖ်ရှော့ဇ်က “ရုရှားမှာ အစိုးရအဖွဲ့ အပြောင်းအလဲဖြစ်ရေးဟာ NATO မဟာမိတ်အဖွဲ့ရဲ့ ရည်မှန်းချက်မဟုတ်သလို၊ အမေရိကန်သမ္မတရဲ့ ရည်မှန်းချက်လည်း မဟုတ် ပါဘူး”ဟု ဂျာမနီအစိုးရ၏ ARD ရုပ်သံဌာန သို့ ပြောခဲ့သည်။
ခေါင်းဆောင်တစ်ဦး၏ စကားတစ်ခွန်းသည် နျူကလီးယားလက်နက် သို့မဟုတ် ကမ္ဘာစစ်နှင့် ချိန်စက်ရလောက်အောင် တန်ဖိုးကြီးမားသောအခါ အဆုတ်အတက်ဖြေလျှော့ရခက်သည့်သဘော ရှိပါသည်။ နောက်ဆုံးသမ္မတ ဘိုင်ဒင်ကိုယ်တိုင် မတ်လ ၂၈ ရက်၊ အိမ်ဖြူတော် သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲတွင် “ကျွန်တော့်အနေနဲ့ အဲဒီတုန်းကရော၊ အခု အထိပါ မူဝါဒပြောင်းလဲကြောင်း ထုတ်ဖော်ပြောတာ မရှိပါဘူး။ စိတ်ထဲမှာ ခံပြင်းဒေါသထွက်သလို ပြောလိုက်တာဖြစ်ပြီး တောင်းပန်စကားလည်း လုံးဝမပြောပါဘူး”ဟု ဖြေကြား ခဲ့သည်။
တရုတ်နိုင်ငံတော် ကောင်စီဝင်၊ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဝမ်ယီသည် ရုရှားနိုင်ငံခြား ရေးဝန်ကြီး ဆာဂီလက်ဗ်ရော့နှင့် တရုတ်နိုင်ငံအရှေ့ပိုင်း အန်ဟွေးပြည်နယ်၊ တွန်ရှီးဒေသ၌ မတ် ၃၀ ရက်တွင် ဆွေးနွေးပွဲပြုလုပ်ခဲ့ပြီး နှစ်ဘက်စလုံးက အပြန်အလှန်ဆက်ဆံရေး အားကောင်းလာစေရန် ကတိပြုခဲ့ကြသည်။
တရုတ်-ရုရှား ဆက်ဆံရေးသည် ပြောင်းလဲနေသော နိုင်ငံတကာအခင်းအကျင်း၏ စမ်းသပ်မှုအသစ်ကို ကြံ့ကြံ့ခံကာ ရပ်တည်ခဲ့ကြောင်း မှတ်ချက်ပြုကာ ဝမ်ယီက နှစ်နိုင်ငံ ဆက်ဆံရေးသည် မှန်ကန်သော ဦးတည်ချက်အား ထိန်းသိမ်းထားပြီး အားကောင်းသော ဒဏ်ခံနိုင်မှုကို ထင်ရှားစေကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။
ရုရှားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဆာဂီလက်ဗ်ရော့က နိုင်ငံ့ခေါင်းဆောင်နှစ်ဦးအကြား မဟာဗျူဟာမြောက် ဆက်သွယ်ခြင်းသည် အပြန်အလှန်ဆက်ဆံရေး၏ တည်တံ့သောဖွံ့ ဖြိုးတိုးတက်မှုသေချာစေရန် အရေးပါသော အခန်းကဏ္ဍတွင် ပါဝင်ခဲ့ပြီး ကမ္ဘာ့နိုင်ငံစုံပါ ဝင်ရေး ဝင်ရိုးတန်းကို တိုးတက်ဖြစ်ထွန်းစေကြောင်း၊ ကုလသမဂ္ဂ ပဋိညာဉ်စာတမ်း၏ ရည်ရွယ်ချက်နှင့် စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းများအား ထိန်းသိမ်းကာ ဗိုလ်ကျသြဇာလွှမ်းခြင်း နှင့် အာဏာနိုင်ငံရေးကို ဆန့်ကျင်ပြီး ကမ္ဘာ့ နိုင်ငံစုံ ပူးပေါင်းပါဝင်မှုလုပ်ငန်းစဉ်အား တိုး တက်ဖြစ်ထွန်းစေရန်အတွက် နိုင်ငံတကာနှင့် ဘက်ပေါင်းစုံပါဝင်သော နယ်ပယ်တွင် ရုရှားနိုင်ငံသည် တရုတ်နိုင်ငံနှင့်အတူ လုပ်ဆောင်ရန် ဆန္ဒရှိကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။
■ ပဥ္စမပတ် နိဂုံးဆန္ဒ
“အကြီးအကျယ် သင်္ဘောမှောက်ခဲ့တယ်
ရေမကူးတတ်ဘဲ ကူးခဲ့တယ်။ ကမ်းမမြင် ငှက် မမြင် ပြင်ကျယ်ကြီးထဲ ငါ မြုပ်တော့မယ် ...
ဘယ်သူမှ မကြား တစ်ယောက်နဲ့တစ်ယောက် မကြား။
ခင်ခင်ပျိုရေ
ငါ စောင့်ခဲ့တယ်။
မင်း အစက်တစ်စက်
ငါ အစက်တစ်စက်
ခင်ခင်ပျိုရေ
ငါ စောင့်ခဲ့တယ်။ ။”
မြန်မာကဗျာဆရာ အောင်ချိမ့် ၂၀၁၀ ပြည့်နှစ်က ရေးခဲ့သောကဗျာကို ပြန်လည် သတိရဖွယ် ဖြစ်ပါ၏။ အမိန့်နာခံမှုဓလေ့ ကြားမှ စစ်သည်များ၊ နောက်တန်းနေခဲ့ရသူ မိသားစုများ၊ ကျည်သင့်၍ ဒဏ်ရာရသူ နှစ် ဘက်ပြည်သူများ၊ ကျည်ကွယ်မျက်ကွယ်ရှာ ရင်း ဇာတိချက်ကြွေကို စွန့်ခွာခဲ့ရသူများအစ ရှိသော အစက်တစ်စက်ပေါင်း ထောင်သောင်းချီ၍ ငြိမ်းချမ်းရေးကို စောင့်နေကြပါ လိမ့်မည်။
စာရေးသူသည်လည်း အစက်ကလေး တစ်စက်အဖြစ် စစ်ရပ်စဲရေးနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးကို စောင့်စားလျက်ရှိပါ၏။
-
အစ္စရေးတပ်ဖွဲ့များက အနောက်ဘက်ကမ်းဒေသရှိ အယ်လ်ဂျာဇီးယားသတင်းဌာန၏ ရုံးခန်းကို ဝင်ရောက်စီးနင်း
-
ရေဘေးသင့်ခဲ့သည့် ရေတာရှည်နှင့် ဆွာမြို့နယ်မှ ပြည်သူများအတွက် ဗောဓိဆာယာတောရမိသားစု၊ ရောင်စဉ်မဲ့လူမှုကူညီရေးအသင်းနှင့် စေတနာရှင်များစုပေါင်းကာ ကျပ်သိန်း ၁၃၀၀ လှူဒါန်း
-
ရေဘေးကြောင့်ေ-သဆုံးခဲ့သူများအတွက် နိုင်ငံတော်၏ထောက်ပံ့ငွေများ သက်ဆိုင်ရာမိသားစုများထံရောက်ရှိရေးဆောင်ရွက်ရန် နေပြည်တော် ဥက္ကဋ္ဌမှာကြား
-
မြန်မာတွင် တရုတ်နှင့် အာဆီယံနိုင်ငံများ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုပြုလုပ်ရန် ဖိတ်ခေါ်
-
ရန်ကုန် – မန္တလေး ရထားလမ်းပိုင်းမှ ပြုပြင်ပြီးစီးသည့် အခြေအနေအရ ရန်ကုန်-သာစည်၊သာစည် – ရန်ကုန် ရထားခရီးစဉ်များ ပြေးဆွဲပေးလျက်ရှိ
