Top News

အာရှတိုက်တွင် အရွယ်အစား အကြီးမားဆုံး လိပ်မျိုးစိတ်ဖြစ်ပြီး ကမ္ဘာ့စတုတ္ထ အကြီးဆုံး လိပ်မျိုးစိတ်ဖြစ်သော လိပ်မောင်းနှင့် ပတ်သက်သည့် သုတေသနလုပ်ငန်း စတင်ပြုလုပ်နေကြောင်း သိရသည်။

လိပ်မောင်းနှင့် ပတ်သက်သည့် သုတေသနလုပ်ငန်းများကို တနင်္သာရီ သဘာဝကြိုးဝိုင်းစီမံကိန်း၊ ကလုံးထာစခန်းခွဲဧရိယာတွင် စက်တင်ဘာ ၂၂  ရက်မှ ၃၀ ရက်အထိ ၈ ရက်ကြာ သုတေသနပြုလုပ်ခဲ့ပြီး တရားမဝင် သယ်ယူဆောင်ရာမှ ဖမ်းဆီးရရှိသော လိပ်မောင်းများအား ၎င်းတို့၏ နေရင်းဒေသများသို့ ပြန်လည်ပို့ဆောင်ရန်နှင့် လိပ်မောင်း၏ သဘာဝသမိုင်းကြောင်း (Natural History) အား သိရှိစေရန်ဖြစ်ကြောင်း သားငှက်ထိန်းသိမ်းရေးအဖွဲ့ (မြန်မာနိုင်ငံအစီအစဉ်)၊ လိပ်မျိုးဆက်ရှင်သန်ရေးအဖွဲ့မှ ကိုကျော်သူဇော်ဝင့်၏ ပြောကြားချက်အရ သိရသည်။

“ဘန့်ဘွေးမှာ လိပ်ကယ်ဆယ်ရေးစခန်း ရှိတယ်လေ။ တရားမဝင် မှောင်ခိုသယ်လာတာပဲဖြစ်ဖြစ် တစ်နိုင်ငံလုံးကနေ အကြောင်းအမျိုးမျိုးကြောင့် ရောက်လာတဲ့လိပ်တွေကို အထူးသဖြင့် ရှားပါးလိပ်တွေပေါ့။ ဥပမာ လိပ်မောင်းတွေလိုဟာမျိုးတွေကို ဘန့်ဘွေးကို ပို့တယ်။ အဲဒီမှာ အချိန်တော်တော်ကြာ ဆေးကုပေးတယ်။ ကျန်းမာရေး စောင့်ရှောက်ပေးတယ်။ အစာရေစာ ကျွေးမွေးတယ်။ အခု သုတေသနလုပ်တာက ဘန့်ဘွေးကယူလာတဲ့ လိပ်မောင်းလေးကောင်နဲ့၊ ရွာက နှစ်ကောင်ပေါင်း ခြောက်ကောင်ပေါ့။ မလွှတ်ခင်မှာ သူတို့အသားထဲကို Microchips တွေထိုးပေးတယ်။ တစ်စုံတစ်ယောက်က ခိုးပြီးထုတ်သွားလို့ ပြန်စစ်ရင် ကျွန်တော်တို့ အကောင်မှန်းသိအောင်ပေါ့။ ပြီးတော့ သန်ချပေးတယ်။ သူတို့ရဲ့ကျောခွံပေါ်မှာ Transmitter တပ်ပြီး လွှတ်ပေးလိုက်တယ်။ တနင်္သာရီသဘာဝကြိုးဝိုင်းစီမံကိန်း၊ ကလုံးထာစခန်းခွဲဧရိယာမှာ ပြီးခဲ့တဲ့ ဇူလိုင်လပိုင်းက တစ်လခြံလှောင်တယ်။ သြဂုတ်လပိုင်းမှာ ခြံလှောင်ထားတာကနေ လွှတ်လိုက်တယ်။ စက်တင်ဘာလပိုင်းမှာ ပြန်ရှာတယ်။ ဒီလိုလွှတ်ပြီး ပြန်ရှာတာက သူတို့နဲ့ပတ်သက်တဲ့ အချက်အလက်တွေ လိုချင်လို့ သုတေသနလုပ်ဖို့ပေါ့။ အဓိက ကျွန်တော်တို့ သိချင်တာက သူတို့ရဲ့ သဘာဝသမိုင်းပေါ့။ သူတို့ တောထဲမှာနေရင် ဧရိယာ ဘယ်လောက်လိုမလဲ၊ ဘာစားသလဲ၊ ပြီးရင် ဘယ်အချိန်မှာ မိတ်လိုက်လဲ၊ ဘယ်အချိန်မှာ တစ်ကောင်နဲ့တစ်ကောင် တိုက်ခိုက်တတ်လဲ စသဖြင့်ပေါ့။ ထိုင်းမှာတော့ လိပ်မောင်းတွေကို ဒီလိုပြန်လွှတ်တာရှိပေမယ့် မြန်မာနိုင်ငံမှာတော့ အခုလိုပြန်လွှတ်ပြီး သုတေသနလုပ်တာ ပထမဆုံးပေါ့” ဟု ကိုကျော်သူဇော်ဝင့်က ပြောကြားသည်။

လိပ်မောင်းများကို မြန်မာနိုင်ငံတွင် ချင်းပြည်နယ်၊ ကရင်ပြည်နယ်၊ မွန်ပြည်နယ်၊ ရခိုင်ပြည်နယ်နှင့် တနင်္သာရီတိုင်းဒေသကြီးတို့တွင် ယခင်က ပေါများစွာတွေ့ရှိခဲ့သော်လည်း တရားမဝင် ဖမ်းဆီးရောင်းချခံရခြင်း၊ ၎င်းတို့နေထိုင်ရာ စားကျက်မြေများ ဆုံးရှုံးလျော့နည်းလာခြင်း၊ လူများ၏ ဖမ်းဆီးသတ်ဖြတ် စားသောက်ခံရခြင်း စသည့်အကြောင်းများကြောင့် လိပ်မောင်းအကောင်ရေ တဖြည်းဖြည်း လျော့နည်းကျဆင်းလာခဲ့ပြီး မျိုးသုဉ်းလုနီးပါး အခြေအနေသို့ ရောက်ရှိနေကြောင်း သိရသည်။